जरी झाली आपणास जाउनी वर्षे 99
या वर्षी एक ऑगट रोजी येणारी लोकमान्य टिळकांची पुण्यतिथी अत्यंत विशेष असणार आहे . कारण त्या पुण्यतिथीपासून लोकमान्य टिळकांच्या पुण्यस्मरण दिनाचे 100वे वर्ष सुरु होईल . लोकमान्य टिळकांचे निधन 1 ऑगस्ट 1920 ला झाले होते . शंभर वर्ष हा फार मोठा कालखंड झाला . त्यामुळे या पुण्यतिथीचे महत्व अन्यनसाधारण असणार आहे . लोकमान्य टिळकांनी भारताच्या स्वतंत्रलढ्यात फार मोठे योगदान दिले होते . ऑनी बेझंट या आयरिश स्वतंत्रलढ्यात महत्तवाची भूमिका बजावणाऱ्या महिला स्वातंत्र्यसैनिकेबरोबर त्यांनी होमरूल चळवळ ही सुरु केली . त्यांनी केसरी या वृत्तपत्राद्वारे सामाजात लढ्याची धार कायम तेवत ठेवली .त्यांच्या लेखनामुळे अनेकांना स्वतंत्रलढ्यात भाग घेण्यासाठी स्फूर्ती मिळाली . मुंबईमधील गिरणी कामगार बाबू गेनू घे त्यापैकी एक महत्वाचे नाव . .
लोकमान्य टिळकांच्या कार्यकाळातील सुरवातीच्या काळात राष्ट्रीय सभेत मावळ विचारप्रणालीचे प्राबल्य होते . टिळकांची विचारप्रणाली जहाल होती . त्यामुळे त्यांना एकाच वेळी मवाळविचार प्रणालीच्या स्वकीयांबरोबर जुलमी ब्रिटिश सत्तेबरोबर लढावे लागले . त्यांनी सातत्याने या दोन विचार प्रणालीचा व्यक्तीच्या सवांद साधण्यासाठी प्रयत्न केला , जो आपणास 1916 च्या लखनौ अधिवेशनात फलद्रुप झालेले दिसते .
लोकमान्य टिळकांनी ग्रंथ संपदादेखील रचली . आर्यांचे मुळस्थान ध्रुव होते हे सांगणारा आर्टिक होम ऑफ वेदाज आणि भागवत गीतेवरील गीतारहस्य हे त्यातील प्रमुख ग्रंथसंपदा
लोकमान्य टिळकांच्या काळात राष्ट्रीय सभेतील लाला लाजपत राय , आणि बिपीनचंद्र पाल यांच्याबरोबर त्याचे सलोख्याचे संबंध होते यावरून त्यांना लाल बाल पाल असे ओळखेल जात असे
लोकमान्य टिळकांच्या कामाची चार सूत्रे होती , स्वदेशी , बहिष्कार राष्ट्रीय शिक्षण आणि स्वराज्य . त्यातील स्वराज या सुत्रासांसाठी त्यांनी 1920 साली स्वतःचा पक्ष देखील काढला होता मात्र त्या पक्षाला वाढवण्याच्या अगोदरच एक आजाराने त्यांचे 1920 च्या ऑगस्ट महिन्यात निधन झाले .
लोकमान्य टिळकांच्या स्वराज्य या संकल्पनेत सुरवातीला वसाहती अंतर्गत स्वातंत्र्य आणि काळनंतरने पूर्ण स्वातंत्र्य अपेक्षित होते . लोकमान्य टिळकांचे कार्य एका ब्लॉग पोस्टचा विषय नाहीच तरी सध्यापुरते थांबतो ते पुन्हा येण्यासाठी तोपर्यंत नमस्कार
टिप्पण्या