भारत पुन्हा एकदा जगाची आशा
भारताने स्वतंत्र झाल्यावर काही काळ जगाचे नेतृत्व केल्याचे दिसून येते ज्यामध्ये भारतासारख्याच वसाहतवादाचा शिकार झालेल्या देशाचे महासत्तांच्या राजकारणात अजून नुकसान होऊ नये म्हणून उभारण्यात आलेल्या नामाची स्थापना करण्यात मोलाची भूमिका पार पडणे असो किंवा खेळाच्या माध्यमातून देशांसह एकमेकांशी संपर्क होऊन त्यांच्यातील वैरभावना कमी होऊ शकते या विचारातून आशिया खंडातील देशांच्या क्रीडा स्पर्धांचे आयोजनाची सुरवात करणे . जगभरात सुरु असलेल्या विविध हिंसक आंदोलनात शांतात प्रस्थापित व्हावी यासाठी संयुक्त राष्टसंघातर्फे पाठवण्यत येणाऱ्या शांतिसेनेत मोठे योगदान देणे या त्यातील काही ठळक बाबी म्हणता येतील कालांतराने हे योगदान कमी होत गेले मात्र मोदी सरकारच्या काळात पुन्हा एकदा जागतिक राजकारणात भारताचे स्थान बळकट करण्याविषयी कार्यक्रम सुरु करण्यात आला परराष्ट्र मंत्रालयाविषयी माध्यमात येणाऱ्या बातम्या बघितल्यास आपणस ही बाब सहजतेने लक्षात येते
तुर्की या देशाची राजधानी अंकारा येथे 10 जून 2022 रोजी भारत-तुर्की यान दोन देशाच्या परराष्ट्र खात्यांदरम्यान परिसंवादाचे आयोजन करण्यात आले होते तुर्की देशाने त्यांचे नाव अधिकृतपणे तुर्कीये केल्यानंतरचा हा पहिलाच संवाद होता या प्रकारचा या दोन दोन देशातील हा ११ वा संवाद होता (. या परिसंवादाचे अध्यक्षपद भारताच्या परराष्ट्र खात्याचे पश्चिम विभागाचे सहसचिव संजय वर्मा, सचिव आणि तुर्कीये या देशाचे परराष्ट्र खात्याचे राज्यमंत्री .ई. श्री. सेदात ओनल यांनी संयुक्तरित्या सांभाळले ,या आधी या परिसंवादाची शेवटची फेरी मे 2019 मध्ये नवी दिल्ली येथे झाली होती या परिसंवादादरम्यान दरम्यान, दोन्ही बाजूंनी द्विपक्षीय संबंधांचा व्यापक आढावा घेतला. दोन्ही देशांकडून 2021-2022 मध्ये द्विपक्षीय व्यापार 10 अब्ज अमेरिकी डॉलरपेक्षा जास्त झाल्यामुळे
व्यावसायिक संबंध वरच्या मार्गावर असल्याने कौतुक करण्यात आले तुर्कीये ( जुने नाव तुर्की ) च्या ऑटोमोबाईल, फार्मा आणि IT क्षेत्रात भारतीय कंपन्या कार्यरत आहेत. तर, तुर्कियेच्या कंपन्यांना भारतातील पायाभूत सुविधा आणि अभियांत्रिकी क्षेत्रातील संधी दिसत होत्या. दोन्ही बाजूंनी आर्थिक, सांस्कृतिक आणि लोकांशी संबंध वाढवण्यावर सहमती दर्शवली.दोन्ही बाजूंनी युक्रेन आणि इंडो-पॅसिफिकसह प्रादेशिक आणि जागतिक मुद्द्यांवरही चर्चा केली दोन्ही बाजूंनी पुढील वर्षी परस्पर सोयीस्कर तारखांना भारतात सल्लामसलत करण्याची पुढील फेरी आयोजित करण्याचे मान्य केले.
भारताचे परराष्ट्रमंत्री डॉ. एस. जयशंकर, यांच्या आमंत्रणावरून इस्लामिक रिपब्लिक ऑफ इराणचे परराष्ट्र मंत्री, एच.ई. डॉ. होसेन अमीर अब्दुल्लाहियान यांनी बुधवार ८ जून रोजी भारताला भेट दिली ऑगस्ट 2021 मध्ये पदभार स्वीकारल्यानंतर डॉ. होसेन अमीर अब्दुल्लाहियान यांची भारताची ही पहिलीच भेट होती भारत आणि इराणमध्ये घनिष्ठ ऐतिहासिक आणि सभ्यता संबंध आहेत. आपल्या भारताच्या प्रगतीत मोलाचे योगदान देणारे पारशी समाजबांधवा मुळात इराणमधील आहेत दादाभाई नवरोजी टाटा घराणे , फिरोदिया आदी अनेक पारशी व्यक्तीनी भारताच्या प्रगतीत मोठे योगदान दिले आहे
शिष्टमंडळ स्तरावरील चर्चेदरम्यान, दोन्ही मंत्र्यांनी राजकीय, सांस्कृतिक आणि लोकांशी असलेले संबंध यासह द्विपक्षीय संबंधांच्या संपूर्ण विस्तारावर चर्चा केली. इराणमध्ये राहणार्‍या अफगाण नागरिकांना COVID-19 लसींचा पुरवठा करण्यासह अफगाणिस्तानला भारताची वैद्यकीय मदत सुलभ करण्याच्या इराणच्या भूमिकेचे आपले परराष्ट्रमंत्री एस जयशंकर यांच्याकडून कौतुक करण्यात आले दोन्ही बाजूंनी प्रादेशिक कनेक्टिव्हिटीच्या क्षेत्रात द्विपक्षीय सहकार्याचे महत्त्व मान्य केले आणि शाहिद बेहेश्ती टर्मिनल, चाबहार बंदर येथे झालेल्या प्रगतीचा आढावा घेतला. दोन्ही बाजूंनी सहमती दर्शवली की चाबहार बंदराने लँडलॉक केलेल्या अफगाणिस्तानला खूप आवश्यक सागरी प्रवेश दिला आहे आणि मध्य आशियासह या क्षेत्रासाठी एक व्यावसायिक ट्रान्झिट हब म्हणूनही उदयास आले आहे. चाबहार बंदराच्या विकासासाठी सहकार्य करत राहण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेची त्यांनी पुष्टी केली. ऑपरेशनल पैलूंवर लक्ष देण्यासाठी दोन्ही देशांच्या टीम लवकरच भेटणार आहेत.दोन्ही देशाच्या परराष्ट्र 
मंत्र्यानी यावेळी मंत्र्यांनी अफगाणिस्तानसह विविध आंतरराष्ट्रीय आणि प्रादेशिक मुद्द्यांवरही चर्चा केली आणि बाजूंनी अफगाणिस्तानच्या लोकांना तात्काळ मानवतावादी मदत देण्याचे महत्व अधोरखित केले केली आणि शांततापूर्ण, सुरक्षित आणि स्थिर अफगाणिस्तानच्या समर्थनासाठी प्रातिनिधिक आणि सर्वसमावेशक राजकीय व्यवस्थेच्या गरजेचा पुनरुच्चार केला. . इराणच्या परराष्ट्र मंत्र्यांनी जेसीपीओएशी संबंधित सद्य परिस्थितीबद्दल ईएएमला माहिती दिली. . दौऱ्यादरम्यान, इराणच्या परराष्ट्र मंत्र्यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची भेट घेतली आणि राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार श्री अजित कुमार डोवाल यांचीही भेट घेतली.
परराष्ट्र व्यवहार आणि सांस्कृतिक राज्यमंत्री मीनाकाशी लेखी या किर्गिझ प्रजासत्ताक या देशाच्या अधिकृत दौऱ्यावर ९ ते १२ जून दरम्यान आणि कझाकिस्तान या देशाच्या अधिकृत अधिकृत दौऱयावर जाणार आहेत
या भेटीदरम्यान, राज्यमंत्री मीनाकाशी लेखी द्विपक्षीय संबंधांच्या स्थितीचा आढावा घेण्यासाठी आणि परस्पर हितसंबंधांच्या प्रादेशिक आणि आंतरराष्ट्रीय मुद्द्यांवर विचारांची देवाणघेवाण करण्यासाठी किर्गिझ प्रजासत्ताक आणि कझाकिस्तानच्या सरकारच्या मान्यवरांशी अधिकृत बैठका घेतील. भारत आणि दोन मध्य आशियाई देशांमधील सांस्कृतिक सहकार्य अधिक दृढ करण्यावरही या भेटीचा भर असेल. या भेटीदरम्यान संस्कृती आणि विकास सहकार्याच्या क्षेत्रातील काही द्विपक्षीय करार/ सामंजस्य करारांवर स्वाक्षरी होण्याची अपेक्षा आहे.
राज्यमंत्री स्थानिक भारतीय समुदायाचे प्रतिनिधी आणि दोन्ही देशांतील भारतीय विद्यार्थ्यांना भेटतील. ‘आझादी का अमृत महोत्सव’ उत्सवाचा भाग म्हणून ती विशेष योग कार्यक्रमांमध्येही भाग घेणार आहे.
भारताचे किर्गिझ प्रजासत्ताक आणि कझाकिस्तान यांच्याशी दीर्घकाळचे मैत्रीपूर्ण आणि सौहार्दपूर्ण संबंध आहेत. जानेवारी 2022 मध्ये झालेल्या पहिल्या भारत-मध्य आशिया शिखर परिषदेचा परिणाम प्रादेशिक विकास आणि सुरक्षिततेसाठी ठोस परिणाम झाला आहे.राज्यमंत्र्यांचा भेटीमुळे भारताचे किर्गिझ प्रजासत्ताक आणि कझाकिस्तानसोबतचे धोरणात्मक संबंध अधिक दृढ होतील.अशी अशा व्यक्त करण्यात येत आहे
याखेरीज आग्नेय आशियातील अनेक देशाशी भारताचे सरंक्षण विषयक करार मागच्या पंधरा दिवसात करण्यात आले या सर्व घडामोडी भारत पुन्हा एकदा जगाची आशा होत असल्याचे स्पष्ट करणाऱ्या आहेत जी आपल्या भारतीयांसाठी अत्यंत महत्व्वाची बाब आहे
टिप्पण्या