संस्कृतला मिळणार उजाळा

   


  लिथुआनिया, ईशान्य युरोपचा देश, तीन बाल्टिक राज्यांपैकी दक्षिणेकडील आणि सर्वात मोठा. लिथुआनिया हे एक शक्तिशाली साम्राज्य होते ज्याने पुढील दोन शतके पोलिश-लिथुआनियन महासंघाचा भाग होण्यापूर्वी १४ व्या शतकापासून १६व्या शतकापर्यत पूर्व युरोपच्या बहुतांश भागावर वर्चस्व गाजवले. लिथुआनिया १९१८ ते १९४० पर्यंतच्या स्वातंत्र्याच्या संक्षिप्त कालावधी शिवाय, लिथुआनिया १७९५ पासून रशियाचा  भाग होता, दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान थोड्या काळासाठी जर्मनीच्या ताब्यात होता आणि 1944 मध्ये तो प्रजासत्ताक U.S.S.R मध्ये समाविष्ट झाला . ११ मार्च १९९०रोजी लिथुआनियाने आपल्या नवनिर्वाचित संसदेच्या एकमताने आपले स्वातंत्र्य घोषित केले. नवीन सोव्हिएत संसदेने ६ सप्टेंबर १९९१ रोजी लिथुआनियाचे स्वातंत्र्य मान्य केले. लिथुआनियाला २००४ मध्ये युरोपियन युनियन (EU) आणि नॉर्थ अटलांटिक ट्रीटी ऑर्गनायझेशनमध्ये प्रवेश देण्यात आला. राजधानी विल्नियस आहे.लिथुआनियाच्या उत्तरेला लॅटव्हिया, पूर्वेला आणि दक्षिणेला बेलारूस, पोलंड आणि नैऋत्येला कॅलिनिनग्राडचा अलिप्त रशियन प्रदेश आणि पश्चिमेला बाल्टिक समुद्र आहे. 

  लिथुआनियाशी भारताचा पहिला संपर्क लिथुआनियन ख्रिश्चन मिशनऱ्यांद्वारे झाला ज्यांनी १६ व्या शतकात भारतात प्रवास केला. १९व्या शतकात संस्कृत आणि लिथुआनियन भाषेत साम्य आढळल्यानंतर लिथुआनियन लोकांची भारताविषयीची आवड वाढली युरोपियन भाषांमध्ये, लिथुआनियन ही व्याकरणदृष्ट्या संस्कृतच्या सर्वात जवळ आहे. लिथुआनियन लोक त्यांची भाषा सर्वात जुनी जिवंत इंडो-युरोपियन भाषा मानतात महात्मा गांधी आणि लिथुआनियाचे श्री अरबिंदो म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या व्यादुनांना भारतीय तत्त्वज्ञानात रस होता आणि त्यांनी

वेदांतावर आधारित स्वतःची तात्विक प्रणाली तयार केली. व्‍यदुनास यांनी सांगितले की, लिथुआनियन अध्यात्मिक संस्कृती, ख्रिश्चन धर्माची ओळख होण्यापूर्वी, त्रिमूर्तीच्या संकल्पनेसह हिंदू धर्माशी समानता सामायिक करते.भारताने ९ सप्टेंबर १९९१ रोजी लिथुआनियाला मान्यता दिली.आणि २५ फेब्रुवारी १९९२ रोजी राजनैतिक संबंध प्रस्थापित केले जगन्नाथ दोड्डामणी यांनी १९९२ ते १९९४ या कालावधीत लिथुआनियासाठी पहिले राजदूत म्हणून काम केले. लिथुआनियाचे भारतातील पहिले राजदूत पेट्रास सिमेलियुनास होते ज्यांनी २०११ ते २०१२ या कालावधीत काम केले.पंतप्रधान अँडल्फास श्लेव्हिसियस यांनी सप्टेंबर 1995 मध्ये भारताला भेट दिली आणि राष्ट्राध्यक्ष वाल्दास अँडमकुस यांनी फेब्रुवारी २००१ मध्ये भेट दिली., पोलंडचा वार्सा येथील भारतीय दूतावास लिथुआनियासाठी संयुक्तपणे वापरला जातो  लिथुआनियाने १ जुलै २००८ रोजी नवी दिल्लीत दूतावास उघडला.२००५ मध्ये भारताचे परराष्ट्र मंत्री के. नटवर सिंग यांनी लिथुआनियामध्ये भारत दूतावास उघडणार असल्याचे सांगितले. जुलै २०१४ मध्ये, लिथुआनियाचे परराष्ट्र मंत्री लिनास अंतानास लिंकेविशियस यांनी भारताला विल्निअसमध्ये दूतावास उघडण्याची विनंती केली

हे सर्व सांगायचे कारण की,भारतातील लिथुआनियन दूतावासाने जगातील दोन सर्वात जुन्या भाषांपैकी संस्कृत आणि लिथुआनियन यांच्यातील भाषिक समानता अधोरेखित करण्यासाठी एक अनोखा प्रकल्प हाती घेतला आहे. या प्रकल्पातर्गत दिल्लीच्या मंदिर मार्ग परिसरातील हार्कोर्ट बटलर शाळेच्या बाहेरील भिंतीवर स्ट्रीट आर्ट म्युरल रेखाटले आहे, ज्यामध्ये दोन्ही भाषांमधील समान शब्द प्रदर्शित केले आहेत. रंगीबेरंगी भित्तिचित्र पारंपारिक लिथुआनियन शैली आणि नमुने दर्शवते यावेळी माध्यमांशी बोलताना  लिथुआनियाच्या राजदूत डायना मिकेविसीने यांनी संस्कृत आणि लिथुआनियनमधील दुवा आणि हे दोन्ही देश कसे एकमेकांशी जोडले जातात यावर प्रकाश टाकला.लिथुआनियन भाषा अधिकृतपणे संस्कृतची सर्वात जवळची जिवंत भगिनी भाषा म्हणून ओळखली जाते आणि आम्ही या विशिष्ट संबंधावर संशोधन करण्यास खूप उत्सुक आहोत. आम्ही हा मैत्री आणि ऐतिहासिक संबंधाचा संदेश आणण्यास उत्सुक आहोत. आम्ही अधिक वर्तमान आणि आधुनिक कनेक्शनची वाट पाहत आहोत,असे सांगितले . लिथुआनियन कलाकार लिनास काझियुलिओनिस यांनी शाळेच्या बाहेरील भिंतीवर

भित्तीचित्र रेखाटली आहेत. दोन्ही राष्ट्रांसाठी मोठा अर्थ असलेले आणि लिथुआनिया आणि भारतातील लोकांमधील भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंधाचे प्रतिनिधित्व करणारे भित्तिचित्राचे अंतिम कीवर्ड, "देवा" आणि "अग्नी" हे प्रतीकात्मकपणे त्यांनी रंगवले. "खरोखर आश्चर्यकारक आहे, भारत हा खूप चांगला देश आहे आणि इथे पुन्हा येण्याची योजना आखली आहे. इथे येऊन आणि भाषेतील साम्य दाखवून मला खूप आनंद झाला आहे," काझीयुलिओनिस म्हणाले.

भारत खऱ्या अर्थाने महासत्तापदी विराजमान होत आहे, ज्याचे प्रत्यंतर भारताच्या प्राचीन सांस्कृतिक वारस्याशी असणारा सबंध जोडण्यासाठी जगातील देश उत्सुक असल्याचा या उपक्रमातून दिसून येत आहे. जे आपल्यासाठी गौरवाचेच आहे.

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

चोराच्या उलट्या बोंबा !

50 वर्षाचा सुवर्णकाळ

ढगफुटी म्हणजे काय रे भाऊ ?